23. İstanbul Tiyatro Festivali'nde, Golden Mask Rus Sahne Sanatları Festivali ile işbirliği kapsamında Rusya’dan gelen dört farklı yapım sahneleniyor. Rosatom ve Gazprom desteği ile gerçekleşen Golden Mask Festivali’nin direktörü Maria Revyakina, festivalin tanıtım toplantısında yaptığı konuşmada “Golden Mask, yurtdışına mutlaka bir ödül kazanmış eserleri götürüyor. Türkiye’ye Rusya’dan gelen eserleri ise ödül kazananların arasından seçtik. Mesela, ‘Her Yol Kuzeye Çıkar’ diğer bir adıyla ‘Moskova Balesi’ ve ‘Yevgeni Onegin’ 2014 yılında ödül kazanmış eserlerden. ‘Sirk’ 2017 yılında ödül kazandı. ‘İran Konferansı’ ise yeni bir temsil, yeni bir bakış. ‘İran Konferansı’, henüz ödül kazanmadı, fakat seneye yapılacak olan yarışmaya katılmak için hak kazandı. Rusya kocaman bir ülke ve neredeyse her kasabasında tiyatrosu var. Böyle bir ülkede 25 yıldır aralıksız bu festivali yapıyoruz” dedi.
‘Golden Mask Rusya’da her tiyatro eserinin katılabileceği bir yarışma’
Golden Mask yarışmasına Rusya coğrafyasından bütün tiyatro eserlerinin katılabileceğini söyleyen Revyakina “Golden Mask Rusya genelinde bütün tiyatroların katılabileceği bir festival, aynı zamanda bir yarışma. Uzman gruplarımızın bütün Rusya’yı dolaşıp değerlendiği yarışmada, sadece en iyi temsiller yarışmaya katılabiliyor. Rusya çok büyük bir coğrafya, bundan dolayı geçen sene uzman grubumuz 1020 temsil seyrettiler. Bunların içerisinden en iyi 70 temsil, yarışmaya girmeye hak kazandı” dedi.
‘Rus seyircisine de Türk tiyatrosunu tanıtmak istiyoruz’
Revyakina İstanbul Tiyatro Festivali ile işbirliğini istikrarlı bir şekilde devam ettirmek istediklerinin altını çizerek “İstanbul Tiyatro Festivali ile işbirliğimiz Leman Hanım (İstanbul Tiyatro Festivali direktörü Leman Yılmaz) ile tanışmamızla başladı. Konuşmamızda 2006’dan sonra Türkiye’de Rusya’dan bir tiyatro eseri sahnelenmiş olduğunu öğrendim. Bu özellikle ülkelerimiz arasında kültürel ilişkilerin ivme kazanmasıyla da ilişkili. Bu sene Türkiye-Rusya Kültür ve Turizm Yılı. İşbirliğimiz, geçen sene Hamlet Collage ile başladı ve bu sene de devam ediyor. Bu sene Türkiye-Rusya Kültür ve Turizm Yılı olması sebebiyle bir bütçe de oluştu. Biz istikrarlı bir şekilde bu işbirliği devam ettirmek istiyoruz. Hatta Rus seyircisine de Türk tiyatrosunu tanıtmak istiyoruz. Ama siyasetçiler, devlet başkanları eğer şu anda mevcut olan iradeyle bu ilişkilerin gelişmesini destek olursa bu işbirliği daha da zenginleşerek devam edecek” ifadelerini kullandı.
‘Geçen sene Türkiye’de Hamlet Collage büyük bir ilgiyle karşılandı’
Revyakina “Biz başka ülkelerde de Golden Mask’ın en iyi temsillerini istikrarlı bir şekilde sergiliyoruz. Mesela, Letonya ve Estonya ile 15 senedir süren bir işbirliğimiz var. Bu ülkelerde Rusya’dan gelen temsilleri oynuyoruz ve büyük bir ilgiyle karşılanıyor. Türkiye’de geçen sene Hamlet Collage çok büyük bir ilgiyle karşılandı. Çünkü günümüzde Shakespeare eserini yorumlamak ve seyirci getirmek çok zordur” diye ekledi.
‘Tiyatro eleştirmenlerinden eleştiri bekliyoruz’
Türkiye’de Rus eserlerinden bir yelpaze getirdiklerini söyleyen Revyakina “Türkiye, bizim için çok yeni bir dünya. Hiç bilmediğimiz bir tiyatro geleneği olan ülkeye geldik geçen sene. Ama geçen sene beklentilerimizin üzerinde olduğu için mutluyuz. Bu sene Türkiye’de Rus tiyatro yelpazesi olarak bulunuyoruz. Müzikal, dans, psikolojik dram, hepsi var. Bana göre en önemli temsillerden bir tanesi ‘Her Yol Kuzeye Çıkar’. Seyircinin iyi bir şekilde karşılaması bizi mutlu etti. Tiyatro eleştirmenlerinden de eleştiri bekliyoruz” dedi.
‘Sirk: Stalin dönemine ironik bir bakış’
Revyakina “‘Sirk’, Stalin döneminde önemli bir yönetmen tarafından çekilen bir filmdi. Bu film aslında komünistlerin çok beğendiği bir filmdi. Biz eserimizde bu filmi tekrarlamıyoruz. Biz filmle bugün arasında bir diyalog kurmaya çalıştık. Stalin dönemine ironik bir bakış açısıyla bakmaya çalıştık” diye konuştu.
‘Yengeni Onegin ile Rus insanını anlayacaksınız’
Revyakina Puşkin'in 'Yevgeni Onegin' eseriyle Rus insanının anlaşılabileceğini söyleyerek "‘Yevgeni Onegin’ Puşkin’in bir eseri. Bu temsilde çok farklı bir yorum ile karşılaşacaksınız. Bu temsiller beraber bence izleyenler Rus insanının neden acıdan beslendiğini anlayacaksınız. Rus kalbi, mentalitesi acı çekerek, sevginin ızdırabından güzellik buluyor. Bu eserle Rus insanını anlayacaksınız. ‘İran Konferansı’ ise çok farklı bir tarzda, gerçekten konferans şeklinde ilerleyecek. İran sorunlarına, problemlerine ışık tutacak bir konferans. Bu eserlerin Türkiye’de sahnelecek olması büyük bir şans. Devletin de desteği var. Devlet destekleri olmazsa kültürlerimiz tanıtmakta zorluk çekeriz” ifadelerini kullandı.
‘Rusya çok ilginç bir ülke, umarım gelecek yıllarda da Rusya’dan eserleri sizinle buluşturmayı başarabiliriz’
İstanbul Tiyatro Festivali direktörü Leman Yılmaz ise bu iki festivalin işbirliğinin gelecek yıllarda da sürmesini umduğunu işaret ederek “2006’dan sonra Rusya ile maalesef bir işbirliği gerçekleştiremedik. Bunun çeşitli sebepleri var. Çok merak ediyorduk çağdaş eserleri fakat ulaşamadık. Şimdi de İstanbul Tiyatro Festivali olarak ilişkilerimizi yüzyüze geliştiriyoruz. Bizim için Rusya, tiyatro, dans dendiğinde çok önemli isimler geliyor aklımıza. Klasik balenin en önemli temsilcileri yine Rusya’da. 2019, Türkiye ve Rusya kültürel ilişkileri yılı ilan edildi. Biz de bunun üzerine çalışmalara başladık. Hem konsolosluklar hem de büyükelçilikler aracılığıyla topluluklara ulaşmaya çalıştık. Golden Mask ile iletişime geçtikten sonra çalışmalara başladık” dedi ve ekledi:
“Bu işbirliğinin gelecek yıllarda da devam edeceğini umuyoruz. Çünkü Rusya çok ilginç bir ülke. Çok güzel işler yapılıyor. Geniş bir yelpazesi var. Bir taraftan klasik eserler sergilenirken diğer taraftan son derece deneysel eserler de sahneleniyor. Umarız gelecek yıllarda da bu eserleri sizlerle buluşturmayı başarabiliriz.”