Türkiye İstatistik Kurumu'nun verilerine göre Türkiye genelinde eylül ayında 146.903 konut satıldı. Bu bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 15.4 oranında bir artışı işaret ediyor. Söz konusu dönemde ilk defa satılan konutlarda düşüş görülürken, ikinci el konut satışları arttı. Satışlarda İstanbul yüzde 15.8 ile en yüksek paya sahip kent. Satış sayılarında İstanbul'u, Ankara ve İzmir izledi. Yabancılara yapılan konut satışları da bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 25.6 azalarak 4.177 oldu. En fazla konut satın alınan kentler sırasıyla İstanbul, Antalya, Ankara, Bursa ve Yalova. Ülke uyruklarına bakıldığında ise Irak, İran, Rusya Federasyonu, Suudi Arabistan ve Kuveyt vatandaşları en çok konut alanlar.
Peki inşaat/konut sektöründe zor günler geride kaldı mı? 2019'da işler nasıl gitti, 2020'de sektörü neler bekliyor?
Emlak analisti Tebernüş Kireçci, bu sorulara RS FM'de yanıt verdi.
'YABANCI TALEBİNİN OLDUĞU LOKASYONLARDA TALEP FAZLASI KALMADI'
Kireçci'ye göre yoğun nüfusu ve ekonomik katkısıyla öne çıkan İstanbul'u da kendi içerisinde ikiye ayırmak gerekiyor: yabancı talebinin olduğu lokasyonlar ve yabancı talebinin olmadığı lokasyonlar:
"Yabancı talebinin olduğu lokasyonlar Basın Ekspres Yolu, Güneşli, Halkalı, Kayaşehir, Başakşehir ile Esenyurt ve merkezi lokasyonlardan da Kağıthane. Özellikle Basın Ekspres Yolu çevresinde, binaların boş olduğuna ya da inşaatların ilerlediğine bakmayın, ciddi bir arz kalmadı. Bütün İstanbul genelinde ise en çok arz fazlasının olduğu yerler Anadolu Yakası ve civarı."
'MALİYETLER DE EKLENİNCE FİYATLARDA CİDDİ BİR YÜKSELİŞ YAŞANACAK'
Son 2-3 yılda özellikle İstanbul'da konutların maliyetin altına, zararına satıldığını kaydeden Emlak analisti Tebernüş Kireçci, yeni maliyetlerin fiyatlara eklenemediğini söyledi.
Kireçci'ye göre önümüzdeki dönemde konut stoklarının yavaş yavaş erimesiyle birlikte fiyatlarda ciddi bir yükseliş dalgası yaşanacak:
"Zaten İstanbul değer bazında son beş yıldır biraz geride kalmıştı. 2-3 yıl içerisinde İstanbul, minimum TL bazında ikiyle çarpılır. Bunun iki nedeni var: birincisi son 1-1.5 yılda yüksek enflasyon sonucu maliyetlerdeki artış fiyatlara yansıtılmadı, ikincisi de talep yıldan yıla güçlenerek artıyor."
'FAİZLERDEKİ DÜŞÜŞLE BİR KESİM ALIMA GEÇTİ'
Tebernüş Kireçci, son üç ayda kredisi faizlerinin düşmesiyle beraber, özellikle konutu yatırım değil de oturmak amacıyla alan kesimin alıma geçtiğini belirtirken, buna karşın 'dolar 7, 8, 12 lira olacak' gibi bir beklentide olan ve alıma geçmeyen ciddi bir kitle olduğunu söyledi.
'KONUT KİRALARINDA CİDDİ BİR ARTIŞ BİZİ BEKLİYOR'
Emlak analisti Tebernüş Kireçci, konut fiyatlarının yanı sıra kiralık konutlara ilişkin de tespitlerde bulundu.
İstanbul genelinde kiralık ev bulmanın zorluğuna değinen ve "Önümüzdeki dönem en büyük sıkıntılardan biri bu olacak" diyen Kireçci, konut kiralarında ciddi yükselişler olacağını öngördü.
Tebernüş Kireçci, sektördeki batık krediler ya da zor durumdaki şirketlere ilişkin ise "Kurtarmayla bu işler olmaz. Bu yük bankaların üzerine biner ve uzun vadede çokta sağlıklı sonuçlar getirmez. Batan şirketler batacak, ondan sonra ayakta kalanlarla daha sağlıklı bir yapı kurulacak. Dünyada bu işi çok başarılı uygulayan ülkeler var. Bundan sonraki süreçte, bizim onları baz alıp yeni bir 'konut edinme sistemi', yeni bir 'inşaat sistemi' kurmamız gerekiyor" değerlendirmesini yaptı.
