1999 yılındaki Marmara Depremi sırasında pek çok insanı enkazdan çıkartarak Türkiye'nin en güvenilir arama kurtarma derneği AKUT'un kurucu başkanı Dr. Ferudun Çelikmen, deprem anında yapılması gerekenleri Milliyet gazetesinden Gökhan Karakaş'a anlattı.
‘DEPREM ÇANTASI GİBİ AYAK BAĞLARINI ARAMADAN SEVDİKLERİNİZLE DIŞARI KAÇIN’
"İlk sarsıntı sırasında 1015 saniye içinde, denediğiniz eylem planını uygulamaktan başka şansınız yok. Kaçabilecek yerdeyseniz, deprem çantası gibi ayak bağlarını aramadan sevdiklerinizle dışarı kaçın. En hazırlıksız anınız gece uykusunda bile, zaten yakınınızda olan iki şeyden biri şarjda cep telefonu ve diğeri sudur. Deprem çantası, binası sağlam, kentleşmesi uygun ülkelerde sel, tayfun, deprem gibi felaketlerde mahsur kalanlar için uygundur. En fakir ülkelerde bile depremin yıkıcı etkisinden kurtulan hiç kimse açlıktan ölmemiştir."
‘ENKAZ ALTINDA KAMP KURUP ROBİNSON CRUSOE HAYATI MI YAŞAYACAKSINIZ?’
SAĞLAM EŞYALAR
“1992 Erzincan depreminden beri katıldığımız afetlerde kurtardıklarımızın tamamı yaşam üçgenlerinde hedef küçültenler. Babaanneden kalma çeyiz sandığı, kullanılmayan eşya ve kitaplarla dolu bazalı yatak gibi eşyaların yanında, enkaza dönüşen binada az olan bu yaşama şansı doğru kullanılmış olur. Depremden zarar görmemenin en doğru çözümü ise doğru zemine yapılmış sağlam binalarda yaşamaktır."
‘ÇÖK-KAPAN-TUTUN’
Afet ve Acil Tıp Derneği Başkan Yardımcısı Dr. Ferudun Çelikmen, katıldığı arama-kurtarma operasyonlarında kurtarılanların tamamının cenin pozisyonunda bulunduğunun altını çizdi. 1950'lerdeki Soğuk Savaş döneminde nükleer serpintiye karşı 'çömel-kapan' önerisinin getirildiğini belirten Çelikmen, "Depremde, 'Çök-Kapan-Tutun' duruşunu öneriyoruz" ifadelerini kullandı.
‘SORUNU ÖTELEYEN AÇIKLAMALAR YAPILIYOR’
"Yine sorunu öteleyen bakış açıları konuşuluyor. Dünyada çalıştığım tüm depremlerde masa altından tek bir canlı çıkarmadık. Tam tersine masa altına girip hayatını kaybeden insan sayısı çok fazla. Yıkılan bir binada cenin pozisyonu dışında bir alternatif yaşam kurtarmıyor. Binanız sağlamsa hareket etmeden beklemek yeterli. Deprem çantası ise tam bir ayak bağıdır. Deprem sonrasında aç veya susuz kalarak ölen kimse yok. Deprem çantasında olması gerekenler büyük valize de sığmaz. Afet gönüllüsü olarak 20 yıldır çalışıyorum ve hedefin saptırıldığını görüyorum. Binalarımızı kontrol ettirip zayıf olanların yerine yenisini yapmalıyız. Depremin ölümcül etkilerinden kurtaracak tek hareket tarzı budur."
