Örneğin, Katar’ın Qatar Petroleum şirketi, Amerika’nın Exxon Mobil ve Kıbrıs Cumhuriyeti’nin Production Cyprus şirketleriyle ortak, Ankara’nın şiddetli itirazlarına rağmen Kıbrıs’ın münhasır ekonomik bölgesinde doğal gaz arama çalışmalarını sürdürmektedir.
Aynı şekilde Katar, Avrupa’nın telekomünikasyon ağına bağlanmayı Türkiye ve Azerbaycan üzerinden değil, İran ve Ermenistan üzerinden tercih etti.
Benzer durum askeri alanda da söz konusu. Doha şu anda Suudi Arabistan’da “El-Cezire Kalkanı” adı altında devam eden askeri tatbikata katılıyor. Halbuki, Haziran 2017’de Körfez’de patlak veren diplomatik kriz döneminde Riyad’ın başını çektiği ülkeler tarafından Doha’ya dayatılan talepler arasında Katar’da bulunan Türk üssünün kapatılması da yer almıştı.
Katar’ın bu son hamleleri, Türkiye açısından ne anlama geliyor? Bu yeni koşullarda Türkiye’nin Katar politikası değişebilir mi?
Konuyla ilgili Sputnik’e konuşan Dış Politika Enstitüsü Yönetim Kurulu Üyesi ve Uluslararası Programlar Başkanı, Emekli Büyükelçi Oktay Aksoy, şu değerlendirmelerde bulundu.
Türkiye’nin Katar’la ilişkileri, diğer komşu ülkelerle olan ilişkilerine benzer şekilde devamlı bir iniş-çıkış içinde. Çünkü bölge, maalesef çok kötü bir süreçten geçiyor. Herkes daha fazla bir şey koparabilir miyim telaşı içinde.
2017’de Katar, Suudi Arabistan’ın öncülüğünde çok büyük bir baskıya maruz kaldı. O dönemde Türkiye, Katar’ın yanında kalarak Katar’ın daha büyük sıkıntılara düşmesini önledi. Ama Ankara bunu, karşılığında Doha’nın illa her konuda Türkiye’nin çıkarlarını gözeteceğini düşünerek yapmadı. Bunu, Katar’ı dost bir ülke olarak gördüğü için yaptı. Nitekim Katar’ın, askeri bakımdan da Türkiye’nin desteğine ihtiyacı vardı.
Türkiye açısından Katar’la olan ilişkilerin dostane bir şekilde yürümesi, ilişkilerin geliştirilmesi tabi ki temenni edilir bir durum. Ama Katar şu anda, bulunduğu bölgede izolasyondan kurtulmaya çalışıyor. Onun için Körfez’deki askeri tatbikata katılarak Suudi Arabistan’ı memnun etmeye çalışıyor. Amerika’yı yanında tutabilmek için de, Exxon Mobil ile Doğu Akdeniz’de ortak birtakım çalışmalar yaparak Türkiye’nin pek uygun görmediği gelişmelere alet oluyor.
Türkiye, anladığım kadarıyla şu anda bu durumu seyretmekle kalıyor. Şu anda zaten Türkiye’nin başında çok fazla sorun var. Körfez ülkeleri de biraz uzakta kalıyor. Dolayısıyla yakın bir dönemde Türkiye’nin Katar politikasının değişeceğini düşünmüyorum.
