Yalda (Yelda) Moayeri'nin çektiği Aralık 2017'de Tahran Üniversitesi'ndeki protestoda bir eliyle gazdan korunmak için yüzünü örterken öbür eliyle yumruk havaya yapan kadının fotoğrafı, tüm dünyada özgürlük taleplerinin simgelerinden biri haline gelebilirdi. İran karşıtı propaganda için ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'nun ardından ABD Başkanı Donald Trump tarafından kullanılmasaydı… Hem de tahmin edileceği üzere İranlı foto muhabirinden tümüyle izinsiz şekilde…
Trump Tweeted a Photo of Iranian Protest. He Didn’t Ask the Journalist Who Took It. — https://t.co/jSwdM2nTM0 —
— Trending Press News (@trendingpress1) 13 Şubat 2019
TEHRAN — All her life Yalda Moayeri, a 37-year-old photojournalist from Iran, has struggled with men. She has dealt with mansplaining colleagues, Iranian censors a… pic.twitter.com/a2x7c9cIAM
İran İslam Devrimi'nin 40. yıldönümü kutlamalarına yanıt vermek için sözkonusu fotoğraftan adeta afiş yaptıran Trump, soldaki boş bölüme şöyle yazdırdı:
"40 yıllık yolsuzluk, 40 yıllık baskı, 40 yıllık terör… İran'daki rejim 40 yıl boyunca sadece fiyasko üretti. Uzun zamandır acı çeken İran halkı çok daha parlak bir gelecek hakediyor."
Sonra da bunu tweetledi.
40 years of corruption. 40 years of repression. 40 years of terror. The regime in Iran has produced only #40YearsofFailure. The long-suffering Iranian people deserve a much brighter future. pic.twitter.com/bA8YGsw9LA
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) 11 Şubat 2019
Trump'ın düşüncesizliğiyle İran yönetiminin hedefi haline getirebileceği Moayeri, ABD Başkanı'nın yaptırımlarının ardından suistimaline maruz kalması karşısında patladı.
She took a photo of protest in Iran that became famous. Now President Trump has used it without her permission for his own political purposes. https://t.co/9B0O4NH5qe pic.twitter.com/wqwQ1BR7yb
— Ali Noorani (@ali_noorani_teh) 13 Şubat 2019
Instagram hesabından Trump'ın çifte standardını yüzüne vuran bir mesaj yayımlayan fotomuhabiri şunları söyledi:
"Bu fotoğraf dünyanın her yerinde özgürlüğün sembolü olsaydı, büyük onur duyardım, ama Başkan Trump'ın Farsça da attığı tweette çektiğim fotoğrafı izinsiz şekilde kullanması benim için bir utançtır ve beni derinden yaralamıştır."
"Onun politikaları yüzünden ben, ailem ve dostlarım yaptırımlar altında yaşamak zorunda kaldığımızdan hayatlarımız mahvoluyor. Paramız yüzde 70 değer kaybetti. Hepimiz yoksullaştık. Onun seyahat yasağı yüzünden çok sayıda İranlının ABD'deki aile üyelerini ziyaret etmesi engelleniyor. Benim de babam ABD'de yaşıyor. Param olsaydı bile onu görmeye gidezdim, çünkü çok umursadığını iddia ettiği İranlılara seyahat yasağı dayatıyor."
"Bu fotoğraf benim halkımı gösteriyor ve benim halkım içindir, Washington'daki erkekler tarafından suistimal edilmemelidir."
19 yaşından beri bu mesleği yapan, Ortadoğu'nun her yerine giden, AFP ile Getty için çalışan ve sözkonusu fotoğrafla İran Foto Muhabirleri Cemiyeti'nin 2018'deki büyük ödülünü kazanan Moayeri, şu vurguyu da yaptı:
Iranian photojournalist Yalda Moayeri won the annual press photo award from Iran Photojournalists Association for her photo from #IranProtests.
— Hadi Nili (@HadiNili) 13 Mayıs 2018
The photo got famous back in Jan but she preferred to not identity herself as the photographer, bc of security concerns, I can guess. pic.twitter.com/z0JQDV8eEY
"Bir yıl önce Tahran Üniversitesi çevresindeki gösteriler sırasında bu fotoğrafı çok zor şartlarda çektim. Bilinmesinin başımı belaya sokacağını düşündüğüm için çekenin ben olduğumu 6 ay boyunca açıklamadım. Ancak İran'daki durumu açık ve şeffaf olarak göstermenin önemine inandığımdan, daha sonra ortaya çıktım."
New York Times'ın ulaştığı Moayeri, bu yüzden başına bir şey gelmediğini ve foto muhabirinin işinin gerçekleri göstermek için fotoğraf çekmek olduğunu söyledi. Trump'ın tweetini ilk gördüğünde kendini kandırılmış ve kullanılmış hissettiğini belirterek şöyle devam etti:
"Bana ve yurttaşlarıma bu kadar çok ıstırap çektiren adamın, kendi gündemi için benim çektiğim fotoğrafı kullanması bende büyük üzüntü yarattı. Birinin o fotoğrafı İranlılara daha da fazla baskı çektirmek için kullanması riskini alamam."
Moayeri, Instagram'dan yaptığı açıklaması için de "İran karşıtı gündemin hiçbir şekilde parçası olmak istemiyorum. Bir İranlı olarak ABD Başkanı'na dava açamayabilirim, o yüzden sanırım tüm yapabileceğim bu" dedi.
