Nurettin Soyer'in mesai arkadaşı: Türkeş'in sorgusuna birlikte girdik, saygıda kusur etmedi, hiçbir sanığa kötü davranmadı

Cumhuriyet'ten Alican Uludağ'ın haberine göre, 1980 döneminde Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı Askeri Savcılığı yapan, eski Anayasa Mahkemesi (AYM) üyesi Enis Tunga, CHP'nin İzmir adayı Tunç Soyer'in hedefe konulan babası, eski Askeri Savcı Nurettin Soyer ile ilgili konuştu.

Soyer'in haktan, hukuktan ayrılmadığını söyleyen Tunga, "Alparslan Türkeş'i beraber sorguladık. Saygıda kusur etmedi" dedi.

Bahçelievler katliamı davasının savcılığını yapan eski askeri savcı Tunga, "Nurettin Soyer, ilişkilerinde kibar, saygılı, hakka, hukuka uygun hareket ettiğinden kuşkumuz olmayan bir arkadaşımızdı" dedi. Soyer'in o dönem birçok iddianamenin altına 'sorumluluğu paylaşmak' için imzasını attığını anlatan Tunga, "Bu kadar yakınında çalıştım. Aleyhinde kötü olabilecek bir şey bulamadım; art niyetli olmadıkça. Tunç'u da çok yakından tanırım. Pırıl pırıl bir isimdir. İzmir'e layık bir belediye başkanı olacağını düşünüyorum" dedi.

'ÇAYINI KAHVESİNİ EKSİK ETMEDİK'

Savcıların soruşturmayı yaparken polisin getirdiği donelere göre işlem yaptığını anlatan Tunga, "Nurettin Soyer dahil hiçbir savcı sanıklara kötü davranmadı. Türkeş'in sorgusuna Nurettin Soyer ile birlikte katıldık. Saygıda hiçbir kusur etmedi. Çayını, kahvesini eksik etmedik. Görevimizin bize verdiği üstünlük duygusuyla saygısızlık yapmadan sorgusunu gerçekleştirdik" görüşünü dile getirdi.

Sosyal demokrat kökenli olmasına karşın görevi sırasında karşıt görüşlere saygısız davranmadığını ileri süren Tunga, "MHP davasında sorguladığımız kişiler sonradan kitap yazdı. Kitapta ‘bize ters davrandığını görmedik' demişler. O dönem sağcılara göre solcu, solculara göre sağcıydık" ifadesini kullandı.

'EMNİYET SOYER'İ EZDİ'

12 Eylül döneminde gözaltına alınan, tutuklanan ve işkence gören avukat İsmail Sami Çakmak da Nurettin Soyer'in o dönem hukuka aykırı davranmadığının altını çizdi. Nurettin Soyer'in emniyetin düşman ilan ettiği bir savcı olduğunu kaydeden Çakmak, "Mamak'ta gözaltındaydım. Tutuklanmak üzere beni getiren emniyetin namlı işkencecisi Hamdi Akdi, bana aynen ‘Nurettin denen i… güveniyorsunuz. Onun da suyu ısınıyor' dedi. Emniyet, Soyer'i sevmezdi" diye konuştu.

O dönem Adana Emniyet Müdürlüğü'nün kendisi hakkında yakalama kararı çıkardığını aktaran Çakmak, anısını şöyle anlattı:

— Adana Emniyet Müdürü, bana kumpas kurmuş. Davasını takip ettiğim, mezarlıktan çıkardığım birini, ben öldürmüşüm gibi, beni arıyormuş. Türkiye dağıtımlı yazı göndermiş. Elime ulaştı bu yazı. Nurettin Soyer'e gittim. ‘Buyrun, beni tutuklayın, can güvenliğim yok, ya arabadan atacaklar, ya da kaçtı diye vuracaklar' dedim. Nurettin Soyer, hemen Adana Emniyet Müdürü'nü aradı; "Topuğuna zarar gelirse ilk zarar görecek kişilerdensin" diye uyardı. Nurettin Soyer'e ısrar ettim, beni tutuklayın diye. Güldü. "Tutuklaması kolay da nasıl çıkartacağız" dedi. Soyer, derdimizi anlatabildiğimiz biriydi. O dönem Askeri Başsavcılığı altında bir sürü işkenceci hakkında dava açılmasını sağladı. Lanetlenecek bir davranışına tanık olmadım.

'NE YAPACAKTI, KATİLLERİ Mİ BIRAKACAKTI?'

Cumhuriyet yazarı Işık Kansu da, 12 Eylül döneminde sıkıyönetim mahkemelerini ve soruşturmalarını yakından izlediğini belirtti. Nurettin Soyer'i mesleğinin ilkelerine sadık bir hukukçu olarak tanıdıklarını belirten Kansu, "Dönemin askeri yönetimi ve MHP yanlısı Ankara Sıkıyönetim Komutanı Recep Ergun emir verdi, 12 Eylül 1980 sabahı MHP Genel Merkezi bir askeri birlik tarafından arandı. Bir Browning, bir Smith Wesson, bir Kırıkkale, bir 7.65, iki 6.35 çapında tabanca, 272 mermi, patlayıcı maddeler, tıbbi malzemeler ve peruklar bulundu" dedi.

"Buna ek; Türk Silahlı Kuvvetleri'nin komuta kademesine kimlerin getirilip getirilmeyeceğini içeren, yargıç ve savcılarla ilgili olarak da "artı-eksi" değerlendirmelerin yapıldığı belgeler ele geçirildi. Yani, bugün casusluk cemaatinin yaptığına benzer bir 'paralel devlet' yapılanması saptandı. Nurettin Soyer, bu kanıtları görmezden mi gelecekti?" ifadesini kullanan Kansu, şöyle devam etti:

— 12 Eylül 1980'den hemen önce MHP Genel Merkezi'nden kimi bavulların kaçırılarak gömüldüğü belirlendi. Dönemin Ülkü Ocakları Başkanı Muhsin Yazıcıoğlu'nun yer göstermesiyle, Anıtkabir'in hemen karşısında, bugün Anıtpark olan yerde, 100 metrekarelik bir alan kazıldı; C-4 patlayıcılar, silah iğneleri ve parçaları, değiştirilmiş namlular bulundu. Nurettin Soyer, bunların üzerini geri mi kapatacaktı? MHP'li Gümrük ve Tekel Bakanı Gün Sazak'ın öldürülmesi olayını aydınlatan yine Nurettin Soyer'di. Gün Sazak cinayetinden kuşkulanılarak gözaltına alınan taşeron sözde sol bir örgüte bağlı sanığın verdiği ifadede; bölgedeki bir arsayı betimlemesi gibi bir küçük ayrıntıdan yola çıkarak, gözaltındakinin katillerden biri olduğunu belirleyen de Nurettin Soyer'di.

— Ne yapacaktı, katilleri mi bıraktıracaktı? Yayıncı İlhan Erdost'un Mamak Askeri Cezaevi'nde ülkücü militan Kısmet Çağlar'ın da aralarında bulunduğu askerler tarafından dövülerek öldürülmesi soruşturmasını yürütenlerin Başsavcısı Nurettin Soyer'di. 1978'de Mamak'ta kahve tarayıp 5 kişiyi öldüren ülkücü İsa Armağan ile Mustafa Pehlivanoğlu'nu (idam edildi) soruşturanların da Başsavcısı Nurettin Soyer'di. 1979'da, gasp ettikleri taksinin şoförüne tecavüz edip, onu bir kümese tıktıktan sonra Piyangotepe'de taradıkları kahvede 7 kişiyi öldüren ülkücü Ali Bülent Orkan (idam edildi) ve arkadaşlarını soruşturanların Başsavcısı da Nurettin Soyer'di. Dürüst ve hukuka bağlı 12 Eylül döneminde gözaltına alınan Zeynel Abidin Ceylan'ın Ankara Emniyet Müdürlüğü'nde işkence ile öldürülmesini soruşturan da Nurettin Soyer'di. 28 Mayıs 1980'de Ankara'da eylem yapan toplum polislerinin üstüne ateş emri veren Sıkıyönetim Komutanı Recep Ergun'u durduran da Nurettin Soyer'di. Sorarım size, bir hukukçu olarak daha ne yapsaydı Nurettin Soyer?