İznik Belediyesi tarafından 2015 yılında Beyler Mahallesi, Afyon Sokak'ta yapılan kanalizasyon çalışması sırasında 2 metre derinlikte taban mozaiği bulundu. Üzerinde insan yüzü figürünün yer aldığı mozaiğin Roma dönemine ait olduğu belirlendi. Etrafındaki toprak tabakayı yaklaşık 1 metrekare açarak genişleten arkeologlar, mozaiğin yılan figürleri ile yol kenarındaki evin altına doğru devam ettiğini tespit etti. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile İznik Müze Müdürlüğü koordinasyonunda kurtarma kazısı başlatıldı ve mozaik açığa çıkarıldı.
Bursa'da Roma dönemine ait mozaik, önce dere kumu dökülerek kapatıldı. Sonra üzerine asfalt döküldü. Bakanlık, durumu öğrenince asfaltı söküp çevresine duba koydu. Bu sefer de dubalar kaldırıldı, mozaiğin üstüne çöp konteyneri yerleştirildihttps://t.co/XWhULlBlUD pic.twitter.com/cagEPIN6jh
— Sputnik Türkiye (@sputnik_TR) December 10, 2018
3. derece arkeolojik SİT alanı olan bölgenin tescil düzeyi, mozaiğin ortaya çıkmasıyla 1'inci dereceye yükseltilirken, mozaiğin büyük bölümünün altında olduğu belirtilen parsel sahibiyle görüşmelerde muvafakat alınamaması yüzünden kazı çalışmaları durduruldu. Bunun üzerine mozaik geotekstil malzeme ile örtüldükten sonra, 2 metre derinliğindeki çukur dere kumu dökülerek kapatıldı.
Kanalizasyon çalışmalarını tamamlayan İznik Belediyesi de 3 ay sonra yolu asfaltladı. Çalışmalar sırasında mozaiğin bulunduğu alanın da asfaltlanması tepki çekti. Durumu öğrenen dönemin Kültür ve Turizm Bakanı Mahir Ünal'ın talimatıyla mozaik üzerindeki asfalt söküldü ve etrafına dubalar konuldu. Ancak dubaların kaldırılıp, mozaiğin üzerine çöp konteyneri konulduğu görüldü.
DHA'nın 'Roma dönemine ait mozaik, çöp konteyneri altında' başlıklı haberiyle gündeme getirdiği olay, medyada geniş yer buldu. Haberin ardından çöp konteyneri, tarihi mozaiğin üzerinden kaldırıldı.
VALİLİK AÇIKLAMA YAPTI
Bursa Valiliği, tepki çeken olayın ardından açıklama yaptı. Çöp konteynerinin 5 metre güneyine çekildiği belirtilen açıklamada, şöyle denildi:
"Bahse konu taban mozaiği özel mülk alanında olup, Bakanlığımız Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü'nce arazi sahibinden muvafakatname alınması kaydıyla kurtarma kazısı yapılması uygun görülmüş, ancak, parsel sahibinin muvafakat vermemesi nedeniyle şu an itibarıyla herhangi bir kurtarma kazısı yapılamamıştır. Ayrıca, taban mozaiği mevcut yol kotundan yaklaşık 3 metre alt kotta olup İznik Kaymakamlığı (Müze Müdürlüğü) tarafından 2014 yılında yapılan inceleme ve belgeleme çalışması sonrasında mozaiğin zarar görmemesi için Bursa Kültür Varlıkları Koruma Bölge Müdürlüğü Kurulu Kararı doğrultusunda tekniğine uygun olarak jeo-tekstil malzeme üzerine dere kumu ile kapatılmış ve üzerine 2.5 metre de toprak dolgu yapılmıştır. Mozaiğinin üzerinde olduğu belirtilen çöp konteyneri, ise şu an itibariyle mozaik alanın yaklaşık 5 metre güneyinde bulunmaktadır."