Prof. Dr. Akgönül: Sarı yeleklilerin kim olduğunu anlamak için daha çok erken

Fransa'da sokağa çıkan sarı yeleklilerin Fransa'da ve dünya gündeminde yarattığı çok seslilik sürüyor. Her ne kadar Türkiye'de sarı yeleklilerin yaptıklarının dünya ve Fransız basına o kadar yansımadığı söylense de aslında özellikle Avrupa'da birinci gündem maddesini onlar oluşturuyor. Strasburg Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Samim Akgönül, Seyr-i Sabah programında Fransa'nın bu tip eylemler ve sokağa çıkılmasına alışık olduğunu vurguladı. Akgönül, bu tip olaylara alışkın örgütlü siyasi yapının dahi sarı yelekliler eylemi karşısında çaresiz kalmasını ilginç bulduğunu söyledi:

‘POLİS HALKA HUNHARCA DAVRANIYOR'

Bu eylemlerin tabanının kim olduğunu bilmiyorum bildiğini söyleyenlere de itibar edilmemesini öneriyorum. ‘Arap Baharı'nda sokağa çıkanların kim olduklarını daha yeni yeni anlıyoruz. Son dört haftadır sokağa çıkanların kim olduğunu anlamak için çok erken. Orta sınıf ve alt orta sınıfın benzin fiyatları gibi somut bir sebeple çıktığı doğru. Ama her toplumsal harekette olduğu gibi değişik talepleri olan hatta bazen zıt fikirlerin sahibi insanları gördük. Sokaktakilerin kim olduğunu söylemek için henüz çok erken. Bir de talepler sorusu var. Ne yaparlarsa insanlar evlerine dönerler sorusuna cevap vermek çok zor. Biz akademisyenler için de zor, politikacılar için de çok zor.

Gezide olduğu kadar hunharca davrandığı doğru polisin. Bu tip popülist söylemi olan iktidarlarda polis ve jandarmaların hatta askerlerin bu tip güç kullanmaları mümkün olabiliyor. Türkiye'den daha hunharca mı bilmiyorum. Ama küçük çocukların diz çökerilip oturtulması, bin kişinin tutuklanıp salıverilmesi gibi şeyler gündeme geldi. Bunlar kabul edilemez olaylar. Fransız basını bunu hemen yansıtıp tartışmalar açıyor ve iktidardakiler buna cevap vermek zorunda kalıyor.

Ancak Fransa'nın veya Rusya'nın güvenlik güçleri dile bir olay yok. Global güvenlik güçleri var ve bunlara emir veren iktidarlar var. Fransa'da böylesi bir iktidar başta. Türkiye basınında çıkan bazı tartışmalar ilginç ama Fransız basınının gözünü kapatması dünya basınının ilgilenmemesi mümkün değil. Penguen belgeseli yok burada. Bütün kanallar 24 saat bundan bahsediyor. Fransa gösterilere alışık bir ülke. Burada insanlar sokağa çıkmaya alışık. Medya bunları yansıtma konusunda da son derece tehlikeli. Büyük olaylar var ama rutin olarak grevler ve yürüyüşler bu ülkenin hayatına dahil şeyler. O yüzden halk da medya da iktidar da alışık olmalı Fransa'da. Bugün Macron'un sarı yeleklilerle buluşacağı manşeti vardı Türk medyasında. Çünkü sarı yeleklilerle buluşmak ne demek bunu ben de bilmiyorum Macron da bilmiyor. Bugün Macron çeşitli dernek sendika ve parti liderleriyle buluşacağını açıkladı. Akşam saat sekizde bir açıklama yapacağını da söyledi. Benzinde ve vergide geri adım atılacak muhtemelen. Alım gücünün artırılması mümkün hale getirilecek. Kurumsal vergiler artırılacak. Talepler o kadar çeşitli ve birbirine zıt ki insanlar sokağa çıkmaya devam edecek. Şu andaki hareketler çok örgütlü olan Fransa'da bile örgütsüz. Bu hareketlerin yavaş yavaş kaybolacaksa bunun sebebi Macron'un atacağı adımlar değil örgütsüzlük olabilir.

‘MACRON İLGİNÇ BİR MOMENTUMLA İKTİDARA GELDİ'

Macron ilginç bir momentumla iktidara geldi. Ama en önemli özelliği geleneksel partilere üye olmamasıydı. Sağ sol veya merkezden değildi. Apolitik kimliğiyle dikkat çekti. Giderse de bu aynı sebepten olacak. Fransa çok örgütlü bir ülke. İnsanlar sendikalara ve partilere kendilerini yakın hissediyorlar. Bir bıkkınlık vardı doğrudur ancak diğer taraftan herhangi bir talebin yerine getirilebilmesi için bir örgüt şart insanlar bunu da anlıyorlar. Fransa'da belediye seçimleri hep iki seçimin arasında yapılır. Herhalde iktidara buradan bir sinyal verilecektir. Alternatifler de sıkıntı içinde. Radikal sol bir çıkış yapıyordu. Fakat gerçekten geleneksel örgütlü siyasetin kaybetmiş olması herkesi şaşırtıyor."