‘5G ile mobil dünyaya bağlananların büyük bir çoğunluğu insan olmayacak’

İletişimde teknolojiler ışık hızıyla değişiyor. 90'lı yıllarda 2G iletişim teknolojileri 2000'lerin başında 3G'ye, 2010'da ise 4G'ye evrildi. 2020 yılına doğru kullanıma girecek olan 5G teknolojisiyle bütün iletişim çok daha farklı bir hale gelecek. Ericsson'un Türkiye'de Stratejik Ağ Gelişim Bölümü'nün başkanlığını yürüten Turgut Erkul, Yeni Şeyler Rehberi'nde bu teknolojinin kullanıcılara ve endüstriye sağlayacaklarını anlattı. Erkul, iletişimde artan hızın yanında gecikmenin önlenmesiyle nesnelerin interneti cihazların daha iyi çalışacaklarını söyledi:

‘5G FREKANS İHALESİ DAHA HEYECANLI OLACAK'

"5G için standartlar oluşmaya başladı. İlk 5G standartlarına ürünler çıkarılmaya başlandı. Şimdi ekosistemde cihaz yapanlar, radyo cihazlarını yapanlar bu standartlara uygun çalışmalarını hızlandırdılar. İlk fazda anlaşılan şey şu: 5G'nin çalışabilmesi için 4G gerekiyor. 4G için kullanılan teknoloji 5G sinyalizasyonun da temeli olacak. 5G'den trafiği taşımak için son kullanıcı tarafında yeni cihazlar gerekecek. Baz istasyonu tarafında yeni frekanslar geldiği zaman da yeni cihazlar lazım olacak. Ama mevcut frekanslarla da 5G kullanılabilecek. Ericsson 2015 yılından beri piyasaya verdiği cihazların 5G destekleyeceğini söyledi. Bir yazılımla baz istasyonlarında yeni teknolojiye uyum sağlanabilecek. 2G'den 5G'ye yeni şeritler ekliyoruz sürekli. Ama bunların üstüne yeni geniş yollar da yapılıyor. Eski teknolojilere göre 5G geldiğinde birden bire 50 kat daha yüksek yol eklenmiş olunacak.

4G ilk çıktığında hedefinde 1 gigabit hız vardı. Bu hızı yakalaması 9-10 sene sürdü. Bu hızlar 4G ile alınabilir belki ama operatörün farklı bantları birleştirerek bunu sağlaması lazım. Şu anda onaylanan teknolojiler, frekanslardan bağımsız bir biçimde yürüyor. Diğer yandan farklı kurumlar dünyada aynı frekansların bu teknolojiler için kullanılmasını, böylece cihazların standartlaştırılmasını sağlamaya çalışıyor. Maliyet düşürmek için bütün dünyanın aynı frekansları kullanması önemli bir faktör.

Farklı G teknolojileri tartışıldığında ilk önce hız konuşuluyor. 5G hızdan ibaret değil. Endüstrilerin dijitalleşmesi için haberleşme altyapıları oluşturmaya çalışıyor. Arabayı örnek olarak alalım. Hepsinde sensörler var. Bunlar sürekli veri üretiyorlar. 5G bilginin gecikmeden gönderilmesini sağlamaya çalışıyor. Bir yerden düğmeye bastığınızda karşı tarafa bilginin gitmesinin gecikmesinin düşürülmesine uğraşılıyor. Robotların uzaktan kontrol edilmesinde, madenlerde uzaktan makinaları yönetme gibi konularda düşük gecikme gerekiyor. 5G'nin hedefi saniyenin binde biri kadar zamanda bilgiyi gönderebilmek.

İkinci aşamada çok sayıda nesnelerin interneti sensörlerinin eş zamanlı bağlantı yapması için çalışılması. Şu anda 4G şebekesinde 1000 kişiye bir baz istasyonu geliyorsa 5G ile bir kilometrekarede bir milyon cihazın bağlanabilmesi sağlanacak. Kanal genişliyor, bağlantı sayısı artıyor. Her kullanıcıya bir sinyalleşme kapasitesi atanması gerekiyor. 5G ile bağlanan abonelerin büyük çoğunluğu insan olmayacak. 4G ile 5G'yi karşılaştırdığımızda 4G'de 2600 mhz ile kapsama yapılıyor. 5G ile 3500 mhz kapsama olacak. Kapsama alanları çok fazla fark etmeyecek baz istasyonu sayısı artmayacak. Geniş alanda kapsama sağlamak bir hedef bir de çok sayıda sensörün verisini almak ayrı bir hedef. Zamanla 2G için kullanılan frekanslar 5G'ye kaymaya başlayacak. 5G ihalesi elbette yapılacak. Kanallar daha geniş olacak. Daha önce yapılan ihalelerde birçok frekans vardı. Burada sadece 35000 mhz çıkacak. Ama daha az frekans olsa da bant genişlikleri daha fazla olacak. 2016 yılında toplam 150-200 mhz satıldıysa bu ihalede 500 olacak. İhale çapı büyüyecek."