Emekli Büyükelçi Loğoğlu: Brunson’ın tutuklu kalmasının bize maliyeti çok yüksekti

FETÖ operasyonları nedeniyle birbiri ardına gelen tutuklamalar sırasında ABD'li rahip Andrew Brunson da gözaltına alındı ve yargılanmaya başlandı. ABD kamuoyu ve dolayısıyla siyasiler bu konuya çok ciddi tepki verdi. Uzun süren tartışmaların sonucunda Brunson, sürpriz bir biçimde ev hapsi kararıyla hapisten çıkarıldı. Eski büyükelçi ve tecrübeli dış ilişkiler uzmanı Faruk Loğoğlu, Seyr-i Sabah programında ABD ile süren ilişkilerimizi, Brunson'ın hapisten çıkarılma kararıyla İran ambargosu gibi konuları değerlendirdi:

'VER VAİZİ, AL PAPAZI'

"ABD bütün devletlerin yaptığı gibi yurt dışındaki vatandaşlarının haklarına sahip çıkıyor. Üstelik sahip çıktıkları kişi bir din adamı. O nedenle ABD Kongresi üstünde bu sıfatı nedeniyle baskılar çok yoğun, üstelik toplum bu rahibin suçsuz olduğunu değerlendiriyor. O bakımdan ısrarla medyanın desteğiyle Türkiye üstünde baskı oluşturmaya çalışıyorlar.

Türk tarafı da bir noktada FETÖ'yü kastederek 'Ver vaizi, al papazı' söylemiyle bu işi tırmandırdı. Bu işin kamuoyu önündeki dikkat çekici yanları oldu. Bu işe olduğundan daha fazla önem verilmesine neden oldu. Türk-Amerikan ilişkilerinde başka ciddi sorunlar var, İran yaptırımları var mesela. O yüzden Türk hükümeti çok ince hesaplar yapıyor. Rahip Brunson'ın daha fazla tutuklu kalmasının Türkiye'ye maliyetinin çok yüksek olduğunu düşünen bir Türk hükümeti olduğunu düşünüyorum. Önümüzdeki günlerde onun serbest kalmasını sağlayacak şeyler olabilir diye de düşünüyorum. Yargı bağımsız olsaydı bu sorun bugünlere gelmezdi. Yargının durumunu hepimiz biliyoruz. Bu ABD Kongre ve yönetimi, ABD çıkarları mevzu bahis olduğunda çıkarılacak yargı kararlarına müdahale yapılabiliyor. Bütün ülkelerde olması lazım. Türkiye'nin bazı can alıcı çıkarlarını korumak için buna benzer adımlar atılabilir. FETÖ'nün Türkiye'ye iade edilmesi çoktan halledilmeliydi, ABD ayak sürüdü. İkisi denklemin iki ayrı ucuna yerleştirildiği için bağlantı kuruluyor.

Ambargo konusunda Türkiye'nin boyun eğmemesi lazım. ABD'nin uygulamaya koyacağı yaptırımlar petrolü de kapsıyor. O tarihe kadar İran'dan petrol satın alan ülkelerin buna son vermesi gerekiyor. Bu yaptırımlar ABD'nin anlaşmadan çekilmesiyle başladı. Buna hakkı yoktu herkes de buna karşı çıktı. Bu defa yaptırımlar haksız hukuksuz yersiz ve gereksiz. Trump'ın İran saplantısı var. Onun tutarlı olduğu tek dış politika konusu İran. Seçilmeden önce de hedef aldı sonra da.

İran ambargo konusunda ne olur? Müzakereler devam ediyor. ABD heyetinin önceden yaptığı gibi, Türkiye dahil hiçbir ülkeye yaptırımlar korusunda istisna tanınmayacağını söylediler. Türkiye gibi yaptırımlara uymayacağını söyleyen bir ülke de Hindistan. Türkiye herhangi bir ülke değil, İran'la komşuyuz. ABD gidecek biz yine komşu kalacağız. Türkiye'nin bu yaptırımlara karşı çıkması ve uymaması lazım. Rahip Brunson, ABD'nin bize yaptığı kol bükmenin bir sonucu zaten. Türkiye'nin daha büyük ulusal çıkarları için adımlar atmalı. ABD'ye boyun eğdik denmesine karşıyım. Türkiye ABD ile ilişkilerini yumuşatacak bazı sorunları halletmelidir ki İran ile olan çıkarlarını koruyabilsin.

ABD'nin bakışında İsrail ana noktayı oluşturur. İran'dan Türkiye'ye kadar her bakışın arasında İsrail vardır. Trump yönetiminde İsrail desteği doruk noktasına çıktı. Bunun ilk örneği Kudüs kararı. İsrail'in bu çıkışı bölgedeki diğer dinamiklerle de doğru orantılı. İran'ın bölgedeki nüfusunu geriletmek için Suudi Arabistan'ı yanına alıyor. ABD, Suudi Arabistan ve İsrail aynı doğrultuda hareket edebilen güçler haline geldi. Tüm hızıyla felaketlere yol açabilecek bir yolda devam ediyor. İsrail, Filistin'de barışı tamamen geride bıraktı. İsrail, Golan tepelerini ilhak etmek istiyor. Zor günlere gebe olunduğu ortada."