Helsinki'de Putin ve Trump arasındaki ilk tam kapsamlı görüşme başladı

Putin'le Trump'ın Helsinki'de yer alan Cumhurbaşkanlığı Sarayı'ndaki bire bir görüşmesi beklenenden 55 dakika daha geç başladı. İki lider görüşmeden önce basına kısa birer açıklama yapıp kameralar önünde el sıkıştı.

Yaklaşık 2 yıldır ABD başkanlığı görevini yürüttüğünü hatırlatan Trump, "En sonunda olağanüstü ilişkilere sahip olacağımızı düşünüyorum. Biliyorsunuz yıllardır söyledim; Rusya ile iyi geçinmek kötü değil, iyi bir şeydir" diye konuştu. Bugünkü zirvede ticaretten askeri ilişkilere geniş bir yelpazede konuların ele alınacağını belirten Trump, özellikle Çin konusu üzerinde durulacağının altını çizdi.

"Son yıllarda  çok da iyi geçinemeyen iki ülke olarak önümüzde büyük fırsatlar olduğunu düşünüyorum." diyen Trump, "İki büyük nükleer gücüz. Nükleerin (kapasitenin) yüzde 90'ına sahibiz. Bu iyi değil, kötü bir şey. Bu konuda bir şey yapabileceğimizi umuyorum çünkü bu olumlu değil, olumsuz bir güç. O nedenle başka konuların arasında bunu da ele alacağız" diye konuştu.

Rus lider sözlerine şöyle sürdürdü: "Temaslarımız sürekli olarak devam ediyordu: Telefonda görüşüp çeşitli uluslararası etkinlikler kapsamında birkaç defa bir araya geldik. Fakat kuşkusuz, hem ikili ilişkilerimiz hem de dünyanın acılı noktaları (ki bunların sayısı az değil) hakkında konuşmamızın, bunlara dikkatimizi vermemizin vakti gelmişti."

Putin ile Trump'ın Helsinki'deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda gerçekleştirdikleri bire bir görüşmeyi, beraber yiyecekleri öğle yemeği izleyecek.

Zirvenin gündemiyse, Rusya'nın defalarca reddettiği seçim müdahalesi iddiaları da dahil olmak üzere ikili ilişkiler bakımından önemli olan pek çok maddeden oluşuyor. Bunlardan bazıları, ticaret savaşları ve silahlanma kontrolü. Liderlerin gündeminde ikili ilişkilerin yanı sıra başta Suriye'deki gelişmeler olmak üzere pek çok uluslararası mesele de yer alacak.

Görüşmelerin sonunda Putin ile Trump'ın, her birinin birkaç soru alacağı ortak bir basın toplantısı düzenlemesi planlanıyor.

Helsinki'deki görüşme, Trump'ın Ocak 2017'de göreve gelmesinden sonra iki liderin bir araya geldiği ilk tam kapsamlı zirve. Basın toplantısıyla beraber yaklaşık 3 saat sürmesi beklenen zirve için 60'tan fazla ülkeden 2.000 gazetecinin akreditasyon işlemi yaptırdığı belirtiliyor.

Diğer taraftan Putin ile Trump’ın Helsinki’deki görüşmesi, Trump'ın 11-12 Temmuz'da NATO liderleri ile bir araya gelmesinden, Putin’in ülkesinin ev sahipliğinde düzenlenen Dünya Kupası’nın 15 Temmuz’daki kapanış törenine katılmasından hemen sonra gerçekleşiyor.

İki lider, geçen yıl uluslararası zirveler kapsamında iki kısa görüşme yapmıştı. Liderlerin bir araya geleceği geniş kapsamlı bir görüşmeye yönelik planlar ise, Rusya’nın, 2016 ABD seçimlerine müdahale ettiği iddialarına ilişkin soruşturmalar ve mart ayında İngiliz istihbaratına bilgi satan eski bir Rus ajanın İngiltere’de zehirlenmesi yüzünden ilişkilerin bir kez daha gerilmesi nedeniyle ertelenmişti.

Bu arada Finlandiya daha önce de ABD ve Sovyet liderlerinin görüştüğü ‘tarafsız bölge’ hizmeti görmüştü. Sözgelimi ABD’de dönemin başkanı olan Gerald Ford ve Sovyet lider Brejnev 1975’te bu ülkede bir araya gelmişti. Finlandiya ayrıca, dönemin ABD başkanı George Bush ile SSCB lideri Mihail Gorbaçov’un 1990’daki görüşmesine de ev sahipliği yapmıştı. ABD başkanı Bill Clinton da 1997’de o dönemki Rus mevkidaşı Boris Yeltsin ile yine Helsinki’de bir araya gelmişti.