Burhan Kuzu: Daraltılmış bölge sistemi uygulansaydı vekiller liderin değil seçmenin sesi olurdu, sistem bu haliyle ne deve ne kuş

16 Nisan 2017'deki referandumda temeli atılan yeni rejim, 24 Haziran seçimlerinin ardından ilk kez uygulanacak. Yeni sistemin şifrelerini Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan seçimlerden 3 gün önce katıldığı bir televizyon programında açıklamıştı.

RS FM'de yayınlanan Yavuz Oğhan'dan Bidebunudinle programına konuşan, eski Anayasa Komisyonu Başkanı ve Cumhurbaşkanı Fahri Baş Danışmanlığı görevinde de bulunan Burhan Kuzu, yeni sistemin nasıl işleyeceğine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

'SEÇİMİ KAYBETMEDİK AMA ÇOĞUNLUĞU KAYBETTİK'

"Dört dönem milletvekilliği yaptım. AK Parti'nin kurucu üyesiyim. 7 Haziran 2015'te, 3 dönem kuralı sebebiyle ara verdim. 1 Kasım 2015'e kadar süren kısa bir araydı. 7 Haziran seçimi ben olmayınca kaybedildi. 24 Haziran'da da beni aday yapmadılar, yine kaybettiler. Kaybetti derken; seçimi kaybetmedik ama çoğunluğu kaybettik. Dolayısıyla, benim olmamamı değerlendirmek lazım" diyerek sözlerine başlayan Kuzu, 24 Haziran'daki seçimlerle birlikte yürürlüğe giren yeni sistemi şöyle anlattı:

'PRATİK VE PRAGMATİK BİR SİSTEM'

"Başkanlık modeli, eski modelden çok farklı. Kendine özgü ve aklın bulduğu bir sistem. Parlamenter model, İngiliz menşeili bir modeldir. İngiliz kanını taşır. Ama başkanlık modeli, pratik ve pragmatik bir sistem."

​'SİSTEM BU HALİYLE NE DEVE NE KUŞ'

"Ben bu modelin kurucu babasıyım" diyerek sözlerine devam eden Kuzu, "Benim başkanlık modelindeki arzu ettiğim parlamento modeli, dar ya da daraltılmış bölge dediğimiz ve vatandaşı birinci elden tanıyan, bilen vekillerin yer aldığı bir modeldi. Lidere bağımlı değil, vatandaşa bağımlı vekiller olması lazım. Bu çok temel bir eksiklik. Bu haliyle ne deve ne kuş oluyor. Bir an önce daraltılmış bölge sistemine geçmemiz lazım" diye konuştu.

'DARALTILMIŞ BÖLGE SİSTEMİYLE VEKİL LİDERİNİ DEĞİL SEÇMENİNİ DİNLEYECEK'

Daraltılmış bölge sisteminde sisteminde İstanbul üzerinden örnek veren Kuzu, İstanbul'un TBMM'ye 98 milletvekili gönderdiğini hatırlatarak, "İstanbul'da 20 bölge olması lazım. Adayın, bölgesinde sevilen, tanınan, bilinen bir kişi olması lazım. Böylece partisi tepeden inme aday gösteremeyecek. Bölgede yaşayanların sevdiği aday olmadığı müddetçe, oy alamayacak. Seçmen 'Yine mi bu' diyecek. Daraltılmış bölge sistemiyle seçilip Ankara'ya giden vekil, bölgesinin sesini dinleyecek, liderinin sesini dinlemeyecek" dedi.

'KİMSE BİRBİRİNE MUHTAÇ DEĞİL'

7 Haziran seçimlerinde ortaya çıkan Meclis tablosunu hatırlatan Kuzu, "Yeni sistemin faydalarından biri de 7 Haziran seçimleri nin sonuçlarına baktığımızda anlaşılıyor. Belki MHP benimle koalisyon kurmayacaktı. Kimsenin birbirine muhtaçlığı yok" ifadelerini kullandı.

'BİR BAKANIN İMZA ATMAMASI YAPILACAK İŞİN TAMAMINA ENGEL OLMAZ'

Yeni sistemde kurulacak kabineye ilişkin de görüşlerini aktaran Kuzu, "Bakanlıklar dışarıdan oluyor. Benim de şansım var. Herkesin şansı var. Sonuç itibariyle Sayın Cumhurbaşkanı bir telefon açar, 2 saatte bakan değişir. Bakanlar Kurulu diye bir şey yoktur. Bir bakanın imza atmaması, yapılacak işin tamamına engel olmaz. O işlem yine geçerli olur. Başkanın iradesi geçerlidir" dedi.

'OFİSLER CUMHURBAŞKANLIĞI'NIN BEYNİ OLACAK'

Yeni sistemde kurulacak Cumhurbaşkanlığı ofislerini de anlatan Kuzu, "Ofisler Cumhurbaşkanlığı'nın beyni olacak. Ofislerden sürekli bilgi gelecek. O bilgiler Cumhurbaşkanlığı'nda değerlendirilip bakanlıklara iletilecek. Cumhurbaşkanı, bakanlara 'Şu alanda çalışın' diyecek" diye konuştu.

'VERDİĞİN KARARDA NİYE ŞÜPHE UYANDIRIYORSUN'

Yargıda yaşanan tarafgirlik tartışmalarına da değinen Prof. Kuzu, 24 Haziran'daki seçimlerden önce cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce hakkında sosyal medyada olumsuz paylaşımlarda bulunduğu gerekçesiyle eleştirilen Danıştay Üyesi Aysel Demirel'in kullandığı ifadelere ilişkin şu yorumu yaptı:

"Yaptığı yanlıştı. Bugün yanlış, dün de yanlıştı. Yanlış her zaman yanlıştır. Senin ne işin var siyasetle, Muharrem İnce'yle. Verdiğin kararlarda durduk yere şüphe uyandırıyorsun. Olmaması lazım bunların."