'Türkiye ile Yunanistan arasında savaş çıkmaz diyemeyiz'

Türk-Yunan ilişkileri, zaten var olan Ege ve Kıbrıs sorunlarının üzerine 15 Temmuz’da rol oynayan ve Yunanistan’a kaçan subayların tahliyesi ile sınırı yanlışlıkla geçen iki Yunan askerinin casusluk ithamı ile yargılanması eklendi. Ege’deki kayalıklar yüzünden askeri sürtüşme de devam ederken, son olarak Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Yunanistan ile sığınmacı krizi sırasında yapılan geri kabul anlaşmasının durdurulduğunu açıkladı. NATO’dan da iki ülkeye itidal çağrısı geldi.

Tekrar ısınan Türkiye-Yunanistan ilişkilerini Yunanistan’da yaşayan gazeteci-yazar Evren Dede ile konuştuk.

‘ATİNA ASKERLERİNİN REHİN TUTULDUĞUNU DÜŞÜNÜYOR

Evren dede’ye göre, Türkiye ile ilişkilerinin aldığı hal Yunanistan’da kaygılı bir iklim yaratıyor. Atina’nın daha önce defalarca yaşanmasına rağmen sınırı yanlışlıkla geçmiş iki askerinin durumu ‘rehin alma’ olarak algıladığını belinrten Dede, Türkiye’ye karşı olumlu bir tavır geliştirilmesinin güç olduğunu belirtti. Dede’ye göre, Türkiye ve Yunanistan arasında küçük çaplı da olsa bir savaş çıkma ihtimali var:

“Yunanistan Savunma Bakanı Panos Kammenos ‘Türkiye tehditlerin bedelini ödeyecek’ diye bir açıklama yaptı. Savunma Bakan Yardımcısı Fotis Kuvelis, ‘Türkiye’de barbarlık hukuku var’ şeklinde başka sert bir açıklama yaptı bugün. Ayrıca ‘Biz ne Türkiye ile ilişki kurarız ne de Türkiye’nin istediği takası gerçekleştiririz’ dedi. İki ülke arasında savaş çıkmaz diyemeyiz. Böyle bir şey olursa Irak’taki gibi büyük boyutlu olmaz. Bu tür gergin bir ortamda çok büyük değil ama kısa süren bir çatışma olması mümkün.”

‘YUNAN SOLU DA BENZER DÜŞÜNÜYOR’

Yunanistan’da muhalefetinden iktidarın sağ ve sol kanatına kadar herkesin Türkiye’nin askerleri rehin aldığı görüşünü taşıdığını belirten Dede, Ankara’nın adımlarının ‘hukuk dışı olduğunu’ görüşünün hakim olduğunu vurguladı:

“Ana muhalefet partisi CHP’nin cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce, seçim çalışmaları çerçevesinde Batı Trakya bölgesinden geçti. Yunanistan’a geldiğinde gazeteciler kendisine iki asker meselesini sordu. İnce de 8 FETÖ’cü askeri hatırlattı. Dolayısıyla rehine mantığı muhalefetinden iktidarına kadar siyasetin ve devleti yönetenlerin söylediği ve savunduğu şey. Avrupa’da ya da Yunanistan’da Türkiye’de hukukun işlediğine dair bir düşünce yok. Rehine dediğiniz anda siz hukuk dışında bir olayın olduğunu söylüyorsunuz.”

‘TÜRKİYE İDDİANAME HAZIRLAMALI’

Dede, Yunanistan’ın dün gerçekleşen NATO Savunma Bakanları Toplantısı'nda rehin tutulan iki askerinin akıbetini sorması üzerine Türkiye’nin dijital verilerin incelendiğini söylemesini tatminkar bulmadığını ifade etti. Dede, Türkiye’nin tutuklu askerler için iddianame hazırlamasının önemine değindi:

“Yunanistan Savunma Bakanı Kammenos da ‘Türkiye seçim öncesinde bu tür sözüm ona yiğitlikler yapmaya, iç kamuoyuna yönelik böyle açıklamalar yapmaya devam edip sonra da Brüksel’e geldiğinde iyi müttefik rolünü oynayamayacağını anlamalıdır’ dedi. NATO’nun huzurunda bu çatışma yaşanıyor. Türkiye bu iki askerle ilgili iddianame hazırlamış olsa, o zaman suçları neymiş öğrenebiliriz. Cumhurbaşkanı Erdoğan, ‘Yunanistan’da 8 FETÖ’cü var’ diyor. 8 değil 80 tane FETÖ’cü olsun Yunanlılar Türk askerlerini buraya kaçmış olarak görüyorlar. Bir Yunan gazeteci, ‘O zaman iki ülke tutukluları aynı anda serbest bırakalım. Bakalım kim memleketine dönecek’ demişti. Yani buradaki 8 Türk askerini Yunanistan kaçırmadı, onlar Türkiye’den kaçarak Yunanistan’a sığındı.”

‘YUNANİSTAN İKİ TUTUKLU ASKERİNİ ATEŞE YAPMA KARARI ALDI’

Dede, Yunanistan’ın tutuklu askerleri Yunan Büyükelçiliği’nde ateşe yapma kararı aldığını, böylece Türkiye’de tutukluluklarının devam etmesinin önüne geçileceğini belirtti:

“Yunanistan iki tutuklu askerini Ankara’daki Yunan Büyükelçiliği’nde ateşe yapma kararı aldı. Yunan parlamentosu meclisten geçirecek bu kararı. Ardından Türk tarafına resmi ateşe olarak bildirilecekler. ‘Bu askerlerin Türkiye’de ikametgahı yok, o yüzden tutukluluklarını devam ettiriyoruz’ diyorlardı. Şimdi Yunanistan askerleri ateşe yapma kararıyla ‘İkametgahları var artık: Ankara’daki Büyükelçilik. Askerleri çıkar, ver büyükelçimize, orada dursunlar’ diyebilecek. Yunanistan’ın sabrı kalmış değil.”

‘GERİ KABUL ANLAŞMASININ DURDURULMASI ÖNEMSİZ, ZATEN BEŞ KİŞİ GERİ ALINMIŞ’

Dede, Türkiye'nin Yunanistan ile sığınmacı geri kabul anlaşmasının durdurulmasının Yunanistan için herhangi bir anlam ifade etmediğini söyledi. Dede’ye göre, Türkiye’nin anlaşmayı durdurması mütekabiliyet ilkesine dayanıyor:

“Esasında bu hiçbir anlama gelmiyor. Türkiye geri kabul anlaşması ile sadece 5 kişiyi geri almış. Yunanistan’ın bununla ilgili büyük bir rahatsızlığı olmaz. Türkiye Yunanistan’daki 8 askerle ilgili Yunanistan’daki hukuki süreç sonunda serbest bırakılmaları, iltica taleplerinin kabul edilmelerine karşılık bir hamle yapmayı düşünerek geri kabul anlaşmasını durdurdu. Mütekabiliyet diyebiliriz buna. Yunanistan açısından çok bir kıymeti harbiyesi yok.”

‘YUNAN TURİSTİN GELMEME NEDENİ İKİ TUTUKLU ASKER’

Yunanlıların Türkiye’ye tatil için gelmemesinin ana nedeninin tutuklu askerler olduğunu belirten Dede, Yunan turistin azaldığını, Yunanistan’a giden Türk turistlerde bir azalma olmadığını söyledi:

“Türklerin Yunanistan’a gelmesi elbette turizme bir katkı. Yunanistan’a gelen Türklerin çoğu artık Türkiye’de eski huzuru bulamadıkları için geldiklerini söylüyorlar. Yunanistan bu sene de Türkiye’ye kapıda vize uygulamasına devam ediyor. Yunan turist azaldı ama Türk turistte azalma olmadı. Çünkü ikisinin de gelme nedeni farklı. Yunan turistin gelmeme nedeni iki tutuklu asker, Türk turistlerse Yunanistan’a eğlenmek, dinlenmek için geliyor.”