Yunanistan’dan Makedonya’nın yeni isim önerisine tepki

Geçen hafta Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras ile bir araya gelen Makedonya Başbakanı Zoran Zaev, yeni isim teklifi ortaya koydukları ifade ederek Makedonya ile Yunanistan arasındaki isim sorununun çözümü için sunulan yeni teklifin ‘Makedonya İlinden Cumhuriyeti’ olduğunu belirtmişti. İlinden, Makedonların, Osmanlı İmparatorluğu'na karşı ilk defa ayaklandıkları günün adı. 2 Ağustos 1903 tarihinde başlayan ayaklanma Osmanlı tarafından bastırılmıştı.

Ancak yeni isim önerisine tepki gösteren Yunan politikacılar, bu ismin sorunu çözmek yerine tam tersine daha da derinleştirdiğini ifade etti.

Çipras ile bu konuyu görüşen Yunanistan’ın en büyük muhalif partisi Yeni Demokrasi lideri Kiriakos Mitsotakis, bu teklifin kabul edilemez olduğunu vurgulayarak, "Bu ismin sınırları Ege Denizi’ne kadar yayılan ve Selanik bölgesini de kapsayan Makedon ulusal devletin kurulması planlarıyla doğrudan bağlantıları var. Komşu ülkenin isminde İlindengöndermesi Üsküp’ün yayılmacı milliyetçiliğine son vermek şöyle dursun onu daha da güçlendirecek" açıklamasında bulundu.

PASOK ve Potami partilerinin birleşmesiyle kurulan Demokratik Anlaşma liderleri Fofi Gennimata ve Stavros Teodorakis, Yunanistan Komünist Partisi Genel Sekreteri Dimitris Kutsumbas ve Merkeziyetçiler Birliği Başkanı Vasilis Leventis de Makedonya’nın yeni isim teklifini eleştirdi. 

Bu arada Yunan partilerin yeni isim teklifi ile ilgili görüşünü paylaşan Atina, Makedonya’nın yeni ismin erga omnes (uluslararası hukuk açısından devletlerin uymakla ve gözetmekle yükümlü olduğu kural) olması ve ilgili değişikliklerin Anayasa’da yansıtılması gerektiğini kabul etmesini olumlu karşıladı. Yunanistan Başbakanlık Basın Dairesi’nden yapılan açıklamada, ‘Komşumuzu, BM Özel Temsilcisinin sunduğu öneri paketinin öngördüğü gibi tüm taraflar için uygun ismin bulunmasına yönelik ortak çalışmaları sürdürmeye çağırıyoruz. Ayrıca bu kararın ve yayılmacı milliyetçiliğe karşı garantilerin anayasa metninde yansıtılması gerektiğine tekrar dikkat çekiyoruz’ ifadelerine yer verildi.

Başta Türkiye olmak üzere birçok ülke, Makedonya'yı anayasal adı olan 'Makedonya Cumhuriyeti' ismiyle tanırken Yunanistan, kendi sınırları içinde "Makedonya" isimli bir bölge bulunduğu gerekçesiyle bu ülkenin isminin değiştirilmesini talep ediyor.

Makedonya, bağımsızlığını ilan ettiği 1991'den beri güney komşusu Yunanistan ile devam eden isim sorunu nedeniyle Avrupa Birliği (AB) ve NATO'ya üye olamıyor.

Makedonya'nın uluslararası tanınırlığı, ülkenin BM Genel Kurulu'nda oy birliğiyle BM üyeliğine kabul edildiği 1993 yılının nisan ayında kesinlik kazanmış ancak güney komşusu Yunanistan'ın itirazıyla geçici referans olarak 'Eski Yugoslavya Cumhuriyeti Makedonya' (FYROM) adıyla üyeliğe kabul edilmişti.