IŞİD, Fransız şirketin sağladığı finansman sayesinde ayakta kaldı

Lafarge şirketi, Suriye'de fabrika açmak için çok kötü bir zamanı seçmişti. Suriye'nin kuzeydoğusuna kurulan fabrika 2010'da çalışmaya başladı, bir yıl sonra ülkede silahlı kriz çıktı. Fabrikanın bulunduğu bölge kısa bir süre içinde "ılımlı" cihatçıların, 2014'te ise IŞİD'in kontrolüne geçti. Savaşa rağmen Lafarge, çimento üretimine devam etme kararını aldı ve fabrikanın güvende kalması için aşırılıkçılara haraç ödemeyi kabul etti.

Daha sonra bölge elden ele geçti ve Fransız şirket bu belirsizlik durumunda birkaç cihatçı grubu birden finanse etmiş oldu. Londra merkezli PricewaterhouseСoopers (PWC) denetim şirketine göre, Lafarge 2011-2015 döneminde farklı cihatçı gruplara 13 milyon dolar ödeme yaptı. ABD'li uzman merkezi Baker McKenzie'nin rapora göre ise 2012-2014 döneminde IŞİD'e en az 500 bin dolar ödendi.

YÖNETİCİLERİ İSTİFA ETTİ

Fransa'da siyasi çevrelerle yakın ilişkisi olan çimento devi yönetimi, tüm suçlamaların reddedilmesini talep etti. Parlamentonun 2016'da gerçekleştirdiği araştırma, cihatçılara ödeme yapılmadığı sonucuna vardı. Ancak 2017'de şirket suçlu bulundu ve birkaç üst düzey yöneticisi istifa etmek zorunda kaldı.

Ancak kısa bir süre önce Lafarge davasında beklenmedik gelişme oldu. Şirketin, IŞİD tarafından şantaj edildiği yönündeki ilk ifadeler şüpheler doğurdu. Çimento şirketinin, fabrika kapandıktan sonra 2015'te IŞİD'e ödeme yaptığı ortaya çıktı. Bazı gözlemciler, Lafarge'ın teröristlere finansman kanalı olarak kullanıldığı şüphesine düştü.

RÜŞVET SUÇU DA EKLENDİ

Lafarge davası, ekonomik suçlara karşı mücadele eden Sherpa sivil toplum örgütünün mahkemeye başvurmasıyla 2016'da başlamıştı. Örgütün verdiği bilgiye göre, şirket kendini dürüst olmayan yollarla korumaya çalıştı. Sherpa ayrıca savcılıktan, Lafarge'a karşı tanıklara rüşvet verme suçundan da dava açılmasını talep etti.

Ancak Fransız toplumunu en çok şaşırtan, ülkede bir dizi saldırıların gerçekleştiği 2015 yılında, saldırıyı üstlenen IŞİD ve Nusra'ya para aktarıldığı yönündeki bilgi oldu. Sherpa hukukçusu Marie Dosé, "Lafarge'ın ödediği paranın bir kısmının Fransa'daki saldırıların organizasyonuna harcanmadığını kim kanıtlayabilir?" dedi. Birçok Fransız vatandaş Marie Dosé'nin bu öfkesi paylaşmakta, zira saldırıların büyük para gerektirmediğini biliniyor. Örneğin, 13 Kasım 2015'teki Paris saldırısına sadece 82 bin euro harcandı.

Tüm bu suçlamalar, Fransa'nın Suriye duruşu dikkat alınırsa tamamen farklı boyut kazanıyor. 2012'de, dönemin Dışişleri Bakanı Laurent Fabios, Nusra'yı savunmuştu. Bu sırada Lafarge, Aralarında Nusra'nın da bulunduğu Suriyeli cihatçılara büyük paralar aktarmıştı. Bir yıl sonra bu terör örgütünün El-Kaide'nin bir kolu olduğu ortaya çıktı. Böylelikle Paris ve çimento devinin izlediği çizgi örtüşmüş oldu.

'ÇOK SAYIDA ARACI ÜZERİNDEN AKTARILDI'

Rusya Bilimler Akademisi Avrupa Enstitüsü Fransa Araştırmaları Merkezi'nden Yuriy Rubinskiy, Sputnik'e açıklamasında, "Lafarge davası oldukça kafa karıştırıcı, zira para çok sayıda aracı üzerinden aktarıldı" dedi. Bu durumun, şirketin mahkemede kendini savunmasına yardımcı olduğunu dile getirdi.

Fransa'nın geçmişten ders çıkardığını belirten Rubinskiy, "Şimdi Fransızlar, terörün finansmanı ile mücadele konusunda üst düzeyde toplantılar yapıyor" dedi.